#Verhaal
Vlieland tijdens de oorlog
In mei 1940 trad de Duitse bezettingsmacht op het eiland Vlieland binnen: op 18 mei arriveerde majoor Schröder en daarmee was de bezetting een feit. Het eiland kreeg al snel grote strategische waarde: de kustbatterij van de Nederlandse Marine aan de oostkant – bekend als “het Fort” – werd door de Duitsers hersteld en in juni 1940 als inzetklaar gemeld.
Sperrgebiet en versterkte stellingen
Het eiland werd tot Sperrgebiet verklaard: alleen bewoners mochten er verblijven, bezoek was slechts toegestaan met een speciaal Ausweiss. Naarmate de oorlog vorderde werd de Duitse bezettingsmacht op Vlieland steeds omvangrijker. Omdat er aanvankelijk nauwelijks onderkomens waren, werden Duitse troepen deels bij eilanders ingekwartierd. In 1942 begon de aanleg van de verdedigingslinie van het eiland: stellingen zoals de Widerstandsnest 12H, 13H en 14H verrezen in de duinen en waren uitgerust met antitankgeschut, kanonnen, radar, zoeklichten en vuurleidingsapparatuur.
Luchtoorlog boven de Noordzee
Hoewel er op Vlieland geen grondgevechten plaatsvonden, lag het eiland wel aan de frontlijn. Boven en ten noorden van de Waddeneilanden werd voortdurend geschoten op passerende geallieerde vliegtuigen en werden Duitse konvooien aangevallen door de Engelse marine en Coastal Command. Voor de ongeveer 650 inwoners van Vlieland waren deze jaren zwaar. Het eiland werd sterk versterkt, de bezettingsmacht groeide tot een omvang groter dan de lokale bevolking. De bewegingsvrijheid werd beperkt: behalve het dorp, de havenweg en een deel van het strand mochten zij vrijwel niets betreden zonder toestemming.
Werkgelegenheid en bevrijding
Door de bouwactiviteiten – bunkers, prikkeldraadversperringen, mijnenvelden – hadden veel eilanders werk. Daardoor werd vrijwel niemand door de Duitsers weggestuurd naar de Arbeitseinsatz in Duitsland. De bevrijding van Vlieland kwam relatief laat: pas op 31 mei 1945 kwam een officieel einde aan de bezetting. Na vertrek van de Duitsers bleef het eiland achter met een landschap vol bunkers en verdedigingswerken – stille getuigen van een onrustige tijd.