#Verhaal
Verteidigungsbereich Den Helder
Den Helder heeft al een lange geschiedenis als marinestad. Ook in de Tweede Wereldoorlog was de stad van militair belang als onderdeel van de Atlantikwall.
Vanaf 1942 had Den Helder de status van ‘Verteidigungsbereich’; dit hield in dat men het als belangrijk onderdeel zag en er zowel landmacht, marine als luchtmacht gevestigd was. Er werden honderden lichte bunkers aangelegd en 88 zware bomvrije bunkers. Met kustbatterijen moesten vijandelijke schepen het hoofd geboden worden. De stad zelf werd in fasen ontruimd en had eind 1944 nog maar weinig burgers als bevolking. Slechts zevenduizend mensen hadden een Ausweis om in de stad te werken. Bijna tweeduizend huizen werden gesloopt door het Duitse leger en nog eens tweeduizend huizen werden verwoest door bombardementen.
In de stelling waren de grootste forten het Fort Kijkduin en Fort Dirksz Admiraal. Hierbij was het Fort Kijkduin niet zozeer bestemd voor gevechten, maar vooral voor de huisvesting en opleiding van marine-artilleristen. Ook werden er bijeenkomsten gehouden en diende het als waarnemingspost. Er liep een telefoonverbinding vanaf Noorwegen naar Den Helder om zo een communicatielijn langs de Atlantikwall te vormen. Bij Dirksz Admiraal, oorspronkelijk gebouwd in 1811, kwam een grote luchtdoelbatterij – deze is in het fort nog steeds te zien.
De zuidkant van het ‘Verteidigungsbereich’ lag bij de tankgracht bij Julianadorp, waarmee vliegveld De Kooi beschermd moest worden. De luchtmacht (Luftwaffe) bouwde verschillende radarinstallaties in duingebied om vijandelijke vliegtuigen waar te nemen en om eigen vliegtuigen aan te sturen.
Na de oorlog worden sommige bunkers volledig afgebroken, als ze voor de kustbescherming in de weg stonden. Maar ook verschillende bunkers in het duingebied werden bedekt met zand, bijvoorbeeld de Flak-installaties nabij Huisduinen. Ze stonden al op een hogere plaats – en door de zandbedekking is dat duin nog verder opgehoogd.
Tegenwoordig worden alle belangrijke punten uit de oorlogsgeschiedenis van Den Helder verbonden met een eigen route (te wandelen of te fietsen). De route start bij Fort Kijkduin en is in totaal 12 kilometer lang.