Kunstbunker

Met de dreigende oorlog werd op initiatief van museumconservator Willem Sandberg in 1939 besloten een kluis te bouwen in de duinen, om waardevolle kunst in te beschermen. Juist in het dichtbevolkte Amsterdam zouden kunstschatten gevaar lopen. 
 
De bunker was gereed in april 1940 en had muren met een dikte van 1,5 meter. Het werd gebruikt door onder andere het Stedelijk Museum Amsterdam, het Frans Hals Museum en het Rijksmuseum. Ook de Nachtwacht werd er tijdelijk in opgeslagen, hoewel dit kunstwerk van Rembrandt later verhuisde naar een grotere kluis in de duinen bij Heemskerk. 

 
Tijdens de bezetting wisten de Duitse instanties af van het bestaan van deze kunstbunkers, maar liet men de inhoud ervan met rust. Sandberg schreef in zijn memoires: “Waarschijnlijk vonden ze dat de schilderijen nergens veiliger opgeborgen konden worden. Zij waren wel zo overtuigd van de overwinning dat zij te gelegener tijd de schatten wel eens op zouden halen.” 

In 1942 werd deze kunstbunker bij Castricum ontruimd omdat het in het gebied lag van de aan te leggen Atlantikwall. De schilderijen werden overgebracht naar andere bergplaatsen, zoals de kluis in de Sint Pietersberg. De kunstbunker kreeg een nieuwe bestemming als fietsenopslag en enige tijd als woon- en slaapgelegenheid voor soldaten. 
 
Tegenwoordig gebruikt Filmmuseum Eye de bunker om er kwetsbare nitraatfilms in op te slaan.