#Museum

Een ondergronds museum

In de duinen bij Noordwijk steekt een dak boven de duinen uit en enkele meters lager zie je een deur tussen de begroeiing die nieuwsgierig maakt. Het zijn de enige zichtbare elementen van een groot ondergronds bunkercomplex: het Atlantikwall Museum Noordwijk. De ingang leidt via een gang naar de zogenaamde Leitstand type S414, destijds een vuurleidingspost waarin 1800 kubieke meter beton is verwerkt. Een hedendaagse cementwagen zou hiervoor 180 ritten moeten maken.

Deze enorme bunker vormde ooit het zenuwcentrum van de Marine Seeziel Batterie Noordwijk. Hier werd het commando gevoerd over deze kustbatterij en de schootsrichting en afstand berekend voor de kanonniers die het geschut bedienden.  

De bunker had op drie etages uitkijkposten voor goede observatie op zee. Het hoogste niveau had tijdens de oorlog een zeldzame glazen observatiekoepel die na de bevrijding is verwijderd. In 2015 is er een stalen dak voor in de plaats gekomen, dat vanwege de moeilijke bereikbaarheid is gebracht door een Chinook- transporthelikopter van het Ministerie van Defensie.  

Aan weerzijden van de vuurleiding stonden twee betonnen geschutsbunkers met daarin kanonnen met een kaliber van 15,5 cm. Elke bunker had ruimtes voor munitieopslag en er was een verblijf voor de manschappen tegenaan gebouwd.  

Daarnaast waren er in de batterij ook nog twee aparte, grote bunkers voor munitieopslag aanwezig. De genoemde bouwwerken hadden allemaal twee meter dikke daken en muren van gewapend beton. Ze stonden met elkaar in verbinding via een ondergronds gangenstelsel. De hoofdgang was voorzien van een smalspoor waarover met de hand lorries werden geduwd voor munitie en andere voorraden. 

Naast het centrale deel van de geschutsbatterij waren er ook bakstenen voorraadbunkers, een keukengebouw en een houten douchebarak. Al met al zijn er tijdens de oorlog ruim 80 bouwwerken verrezen voor de aanwezige 180 soldaten. De meest opvallende ervan is het betonnen zwembad. Dit werd speciaal voor het personeel van de kustbatterij aangelegd om te recreëren. In de omgeving was er geen openbaar zwembad en het gehele strand werd vanaf 1942 tot Sperrgebiet verklaard. De vele versperringen en mijnenvelden maakten het zwemmen daarom onmogelijk.  

Na de oorlog bleef het zwembad nog jaren in gebruik. Vele inwoners van Noordwijk hebben hier hun eerste zwemlessen gehad. Ook de bunkers vormden een veel gebruikte speelplaats voor de kinderen uit de buurt. In de jaren zeventig werden ze dichtgemetseld en met zand bedekt.  

Sinds het Atlantikwall Museum Noordwijk in 2004 is geopend, worden er elk jaar weer meer delen van het complex blootgelegd om aan het publiek te laten zien. Het gangenstelsel en de bunkers zijn onder begeleiding van een gids te bezoeken. 

Verlengde Bosweg 1, 2202 NT Noordwijk, Nederland
Bekijk de website

Photos