Sperrgebiet Archem: Felle jacht op V2-raketten

Het eigenlijke V2-assemblageterrein op landgoed Archem bij Lemele wordt nooit ontdekt en blijft buiten schot. Het is de plaats waar In november 1944 door de Duitse bezetter meerdere woningen werden ontruimd voor een bijzonder doel: het aanbrengen van springlading op de V2-raketten van Von Braun, Hitlers geheime wapen. 

Een groot deel van Archem werd van 14 november 1944 tot 12 februari 1945 uitgeroepen tot ‘Sperrgebiet’, waar geen pottenkijkers welkom zijn. Zes families moeten in enkele dagen tijd uit hun boerderij of huis om plek vrij te maken voor Duitse soldaten die meewerkten aan het bouwen en transporteren van de raketten, en de bewaking van het terrein. Ook freule Van der Wyck, zij moest Huis Archem verlaten maar kreeg onderdak op landgoed Beerze bij haar zus die getrouwd was met baron Bentinck. 

V2-raketten monteren 

In het zogeheten 'Slingerbos’ op Archem werden de V2's opgebouwd met onderdelen die - onder meer - via station Ommen werden aangevoerd. Duitse manschappen wisten het zicht vanuit geallieerde vliegtuigen op die plek te dwarsbomen door boomtoppen aan elkaar vast te knopen, waardoor een aaneengesloten bladerdek ontstond.  

De afgemonteerde raketten werden 's nachts op gecamoufleerde opleggers naar de Eelerberg bij Hellendoorn vervoerd waar ze werden gelanceerd vanaf mobiele installaties. Deze basis werd o.a. gebruikt voor het lanceren van V2-raketten op de haven van Antwerpen. 

Operatie Big Ben 

Door de geallieerden werd felle jacht gemaakt op de V2-raketten in de regio. Zo werden op 14 januari 1945 met Typhoon jachtbommenwerpers luchtaanvallen uitgevoerd op het spoor bij Ommen, het station, de brug over de Regge bij Nieuwebrug, en Kamp Erika. Ze maakten deel uit van de operatie Big Ben, waarbij van oktober 1944 tot april 1945 mobiele lanceerinstallaties van de Duitse V2-raketten en aanvoerroutes van onderdelen en brandstof werden bestookt.  

“De geallieerden hadden op dat moment Kamp Erika op de Besthmenerberg bij Ommen niet in beeld als een berucht strafkamp, maar zagen het als plek waar de V2's in elkaar worden gezet’’, legt Gerrit Grefelman uit, een van de redacteuren van het boek ‘Lemele, Archem en Dalmsholte in oorlogstijd’. Drie gevangenen werden bij de beschietingen gedood, veertien raakten gewond. Ook de spoorwegovergang naar het kamp kreeg een voltreffer, waarbij een bomtrechter ontstond, meldde commandant Pieter Postma van de Luchtbeschermingsdienst Ommen in zijn proces-verbaal.