#Monument
Monument Burgerslachtoffers - Burgerslachtoffers in de strijd om Zuid-Beveland
In Kwadendamme staat een monument voor de burgerslachtoffers die daar en in de nabije omgeving vielen in oktober 1944. Veertien van de vijftien burgers die herdacht worden, overleden in de laatste dagen van oktober in Kwadendamme, Hoedekenskerke en Nisse, toen operatie Vitality II ervoor zorgde dat de zak van Zuid-Beveland het voornaamste strijdtoneel werd in de Zeeuwse Delta. Het vijftiende slachtoffer dat hier herdacht wordt, overleed een maand later aan de verwondingen die hij in die oktoberdagen opliep.
In zowel Kwadendamme als Hoedekenskerke hadden zich vele Duitse soldaten verschanst. Dankzij militaire inlichtingen waren zij enigszins voorbereid op wat er zou komen: beide dorpen werden dan ook goed verdedigd in anticipatie op de verwachtte strijd. Nadat de Schotse soldaten vrij makkelijk voet aan de grond kregen in Baarland, richtten ze hun pijlen op Kwadendamme. Met grof geschut richtten zij zich op het dorpshuis, waar het Duitse commandocentrum zich bevond. Helaas raakten zij vooral omliggende woningen. In al dit oorlogsgeweld sloegen verschillende mensen op de vlucht. Zo ook twee van de slachtoffers die worden herdacht op dit monument: broer en zus Johannes en Jaantje van Kruyssen werden beiden dodelijk getroffen door granaatscherven tijdens hun vlucht naar een veilig onderkomen.
De meeste slachtoffers vielen op 26 oktober 1944, de dag waarop de Schotten landden op Green Beach en Amber Beach. Onder de slachtoffers bevonden zich meerdere kinderen: het jongste slachtoffer, Apollonia Franse, was slechts 1 jaar oud. De vijftien slachtoffers die in Kwadendamme worden herdacht, zijn slechts enkelen van het totaal aantal burgerslachtoffers dat in die periode valt. Volgens de burgerlijke stand vielen er alleen al op 26 oktober 1944 34 burgerslachtoffers in de Zuid-Bevelandse dorpen.
Het Monument
Het monument bestaat uit een gedenksteen met daarbovenop een verbeelding van Jezus aan het kruis. De namen, geboorte- en sterfdatums van twaalf van de slachtoffers zijn te vinden op individuele grafstenen die het monument flankeren. Op het monument zelf worden de drie overige slachtoffers benoemd en is de volgende tekst te lezen:
In Memoriam
Oorlogsslachtoffers 1944
Genade zij u en vrede ( 1 Thess. 1. Z )
Aan de achterkant van het monument is een plaquette aangebracht met de volgende Latijnse tekst:
Jesu salvator mundi
exaudi preces supplicum
Deze tekst kan vertaald worden als: “Jezus, Redder van de wereld, verhoor de gebeden van de smekenden.”