#Slagveld
De tragedie van ’s Gravenpolder
Nadat de Canadezen het Kanaal door Zuid-Beveland bij Vlake over waren gestoken en de Schotten in de zak van Zuid-Beveland langzaam maar zeker terrein wonnen, besloot de Duitse commandant dat verder verzet in Zuid-Beveland zinloos was. Hij gaf orders om zijn resterende troepen naar Walcheren terug te trekken. Onbewust van de intenties van de vijand, kreeg het Royal Regiment of Canada de opdracht om vanaf de kanaaloever in het gehuchtje Eversdijk neer te strijken. De stafofficieren legden hun kaarten op een grote tafel en tekenden met lijnen de volgende aanvalsdoelen. Deze keer werden de namen van bekende schrijvers gebruikt om de onuitspreekbare polder en dijknamen te markeren. De opmars begon bij Shakespeare en eindigde in een tragedie voor ’s Gravenpolder …..
Terwijl granaten witte zuilen van kanaalwater deden opspuiten werden kleine gammele aanvalsbootjes met man en macht naar de overkant geroeid. Een paar uur eerder was al een ander Canadees bataljon het kanaal overgestoken, maar het was hen nog niet gelukt het Duitse geschut het zwijgen op te leggen. Het was rond het middaguur van zaterdag 28 oktober 1944 en de roeiende soldaten van het Royal Regiment of Canada hadden de opdracht om die middag vanaf de oevers van het Kanaal door Zuid-Beveland naar ’s Gravenpolder op te rukken, om contact te leggen met de Schotten in Hoedekenskerke.
De soldaten betraden vanaf Eversdijk vijandelijk gebied. Op de stafkaart werd elke kilometer aangeduid door een lijn met de naam van een bekende Britse, literaire grootmeester. Zo gingen ze van ‘Shakespeare’, via ‘Dryden’ naar ‘Kipling’. Aan de realiteit op de grond was weinig literairs. De kille Zeeuwse wind sneed door de uniformen van de soldaten, die de ene na de andere verkleumde Duitse soldaat ontwapenden en achter het front stuurden. Er werden er ’s avonds 22 geteld, evenals een buit van 14 paarden en allerhande wapentuig.
Even na vijf uur arriveerde de Canadese voorhoede op de hoek van de Zaaidijk. ’s Gravenpolder lag op steenworpafstand. Er ontstond hier mogelijk een korte schermutseling, waarbij soldaat Richard Atchison het leven liet. Hij was een anonieme nieuweling, die vier dagen eerder bij het bataljon was ingedeeld. Soldaat Clarence Shaw werd met verwondingen geëvacueerd, ook hij overleefde het niet. Atchison werd de volgende ochtend door de aalmoezenier bij de kerk van ’s Gravenpolder begrave, Shaw vond in Goes een tijdelijk graf.
De verliezen deden de compagniescommandant besluiten om andere middelen in te zetten. Terwijl buiten het zicht van de aanvallers de Duitse bezetting al was teruggetrokken uit het dorp, opende vanuit Oost-Zeeuws-Vlaanderen zwaar geschut het vuur. Vanuit de verte naderde een gierend geluid en enorme explosies verbraken de stilte van de avond. Dertig woningen werden compleet vernield en een tiental bewoners kwam om. Een monument in ’s Gravenpolder herinnert aan de dramatische nacht.
Nadat de rust was gekeerd, arriveerden na middernacht de eerste Canadezen in het dorp. Enkele uren later maakte een verkenner net buiten Hoedekenskerke contact met Schotse soldaten. Opdracht volbracht, maar het leed voor 's Gravenpolder was groot.