De Duitse offensieve oorlogvoering in de Noordzee en het Kanaal werd met name gevoerd door motortorpedoboten, Schnellboote genoemd. De Schnellboote waren een geducht wapen en brachten met regelmaat grote verliezen toe aan de scheepvaart langs de Engelse kust. Het was dan ook goed voorstelbaar dat de geallieerden deze boten uit wilden schakelen. Schnellboote werden zo regelmatig doelwit van geallieerde bombardementen.

Dit dreigende gevaar vanuit de lucht noodzaakte de Kriegsmarine tot de bouw van scheepsbunkers om de Schnellboote een veilig onderdak te bieden. In IJmuiden werden voor het onderbrengen van de Schnellboote twee bunkers gebouwd. Schnellbootbunker I en Schnellbootbunker II. Daarnaast werd een kolossale bunker gebouwd voor het opslaan van de munitie voor de Schnellboote, zoals torpedo’s en mijnen.

Van de eerst gebouwde Schnellbootbunker (Schnellbootbunker I) zijn recent de laatste elementen afgebroken, enkele artefacten resteren op het terrein van het Bunker Museum IJmuiden. Schnellbootbunker II is nog altijd aanwezig en is van buiten te bezoeken. In de bunkers is een bedrijf gevestigd.

Om de Schnellboote in hun ‘veilige’ onderkomen uit te schakelen, waren de Schnellbootbunkers in IJmuiden frequent doelwit van de geallieerde bommenwerpers, met vaak de nieuwste bommen.

Daar waar de conventionele bommen niet in staat bleken door het meters dikke bunkerdak heen te dringen, zorgden wapens als de Tallboy en Disney bomb dat de bunkers uiteindelijk uitgeschakeld werden. De schade is nog altijd aan de buitenzijde van de bunker te zien.

Bijzonder aan Schnellbootbunker II zijn de voor die tijd zeer vernieuwende bouwtechnieken, waaronder het voor het eerst toepassen van schuine zijwanden, een afgerond dubbel dak en voorgespannen betonnen dragers. Schnellbootbunker II in IJmuiden gold dan ook als voorbeeld voor alle andere nog te bouwen scheepsbunkers.

Deze vernieuwde bouwvorm was het antwoord van de Duitse bouwkundigen op de doorontwikkelde geallieerde bommen, die als doel hadden door de meters dikke daken van bunkers heen te dringen. Deze ontwikkeling was niet zonder succes, dus een bouwkundige reactie hierop was noodzaak.

Hoewel Nederland in mei 1945 bevrijd was en het land zelfstandig bestuurd werd, was de invloed vanuit Engeland nog groot. Hergebruik van de voormalige Duitse verdedigingswerken waaronder ook de Schnellbootbunkers, waren aan strikte regels gebonden. Dit is een van de redenen dat de dokken van Schnellbootbunker II in de periode na de Tweede Wereldoorlog gedempt werden, wat de bunker niet meer bruikbaar maakte als scheepsbunker.

Schnellbootbunker 2

Seinpostweg 70-80 1976 BT IJmuiden, Nederland

Photos