Holokaust w Hortiatis

Grecja przystąpiła do II wojny światowej 28 października 1940 r., kiedy armia włoska najechała ją razem z Albanii. Wiosną 1941 r. włoska inwazja zakończyła się niepowodzeniem, po czym wojska niemieckie zaatakowały Grecję od północnych granic kraju (operacja Marita). Pomimo oporu armii greckiej i wsparcia sił Commonwealthu, armia niemiecka szybko posuwała się naprzód. Wkrótce po inwazji greccy cywile zaczęli tworzyć pierwsze grupy oporu w górach północnej Grecji. Góra Hortiatis stała się jednym z centrów tego ruchu, schronieniem i przystankiem na trasie ucieczki.

Bojownicy ruchu oporu zorganizowali sieć ewakuacyjną dla pozostałych żołnierzy alianckich, jeńców wojennych oraz skazanych na śmierć. Uciekinierzy byli kierowani do portów w Halkidiki, skąd statkami przewożono ich na Bliski Wschód.

Latem 1944 r. działania bojowników ruchu oporu przybrały na sile, a naziści zwiększyli swoją obecność w tym regionie, intensyfikując represje. W lipcu miała miejsce egzekucja dwudziestu mężczyzn w wiosce Asvestohori.

2 września 1944 r. grupa bojowników ruchu oporu zasadziła się na pojazdy przedsiębiorstwa wodociągowego na drodze do Kamary, rzymskiego akweduktu zaopatrującego w wodę Saloniki. Podczas starcia zginął grecki pracownik przedsiębiorstwa wodociągowego i niemiecki sierżant. W południe tego samego dnia do wsi Hortiatis przybyły 32 niemieckie pojazdy. Niektórzy mieszkańcy uciekli w góry, ale większość z nich pozostała w domach. Naziści zmusili ich do zgromadzenia się w dwóch domach, a następnie zamknięto drzwi i podpalono budynki. Prawie wszyscy zginęli w płomieniach lub zostali zastrzeleni podczas próby ucieczki.

Liczba ofiar holokaustu w Hortiatis wynosi 149 osób, w tym 36 dzieci poniżej dziesiątego roku życia, a nawet niemowląt. W 1988 roku Hortiatis zostało uznane za „wioskę męczenników” i dołączyło do greckiej sieci „wiosek i miast męczenników”.